Πληγές που δεν κλείνουνε, φωτίζουν ουλές που αξίζουν

Έχω γνωρίσει τον Ρένο Αποστολίδη. Μικρός. Κάπου με τρόμαζε, μα τον θαύμαζα για το ανάστημά του και την βροντώδη φωνή, τον λεκτικό πολυβολισμό και την φιλολογική του αμετροέπεια. Κάπου με φόβιζε, μα με μαγνήτιζε το πάθος κι η φλόγα του, η βαθιά γνώση κι οι εμπειρίες του που συνοδεύονταν από μιαν αντίσταση ισοβία.

Δείτε το φιλμάκι αυτό, στο YOUTUBE, ψάξτε το βρείτε το. (Aπόσπασμα από το ντοκυμανταίρ "Ο Εμφύλιος μέσα μας".) Εγώ σταμάτησα ν' αναπνέω απ' το 05:50 λεπτό, γιατί νόμισα ότι μιλούσα εγώ ή ότι κάποιος σοφότερος κι ισχυρότερος, τολμηρότερος και ανεκτικότερος μιλούσε για μένα. Στο 08:08 απασφαλίζει ο Ρένος, διηγούμενος μαγικά γι' άλλη μία φορά, λέγοντας: «Εγώ διαφέρω / Δεν τη θέλω τη ζωή έτσι, μ' αυτό τον τρόπο τον απάνθρωπο / Εγώ την ζωή πρόστυχη δεν τη θέλω, όχι ρε / Εγώ διαφέρω κατά το ότι μπορώ να μη θέλω να ζήσω ζωή σαν κι εσένα.»

Δεν ακούγεται εκεί το θρόϊσμα τού βουνίσιου αέρα, μα μέσα μου βροντά η κλαγγή απ' τα παπιά των ντελιβεράδων που κουβαλoύν θαλπωρή και τροφή στους εξοντωμένους κάτοικους τού τηλεόπληκτου γκέττο μου. Δεν ακούγεται πουθενά ο θάνατος εκεινού τού Εμφύλιου, γιατί έχει φτιασιδωθεί και κρυφτεί σήμερα στον ξαναχαμένο αγώνα για την ντεμέκ προστασία τής πρώτης κατοικίας από τα νύχια των δανειστών.

Ο ακατάβλητος όσο κι υπερβολικός Ρένος ριγά: «Αυτό ακριβώς είμαι εγώ, που έγραψα αυτό το βιβλίο, μέσα σ' αυτό τον εμφύλιο.» Ο τετελεσθείς όσο και προσεκτικός Ντάνης σιωπά: «Αυτό δεν είμαι εγώ, γιατί στην εποχή μου ο εμφύλιος μέσα στα σπίτια έχει μεταφερθεί, κι οι νεκροί σωριάζονται απ' τα κρινοδάχτυλα των παιδιών τους.»

---

Ο μοναδικός όσο κι αξεπέραστος Ρένος κομπιάζει: «Δεν θέλω να ζήσω σαν κι εσάς, έτσι γουρουνίσια / Κι υπάρχουν κι άλλοι τέτοιοι» μαντεύει παρηγοριέται και αναγγέλλει μας. Ο επίσης-μοναδικός όσο κι εντελώς-προσπερασμένος Ντάνης υπογράφει: «Μόνο αν μπορέσεις να δεις ο ίδιος το κεφάλι σου να κυλά μακριά, τότε μόνο έχεις κάνει το σωστό στη ζωή σου αληθινά, τότε μόνο μπορείς να ισχυριστείς ότι έγραψες τη δική σου πορεία.»

Το δεκάχρονο παιδί που αντίκρυσε τον εκρηκτικό λογοτεχνικό samurai εκείνον την δεκαετία τού Εξήντα έχει γίνει ένας άγνωστος μεσήλιξ ronin, ένα εξηντάχρονο μολυβάκι που συνέγραψε το έπος τής ελληνικής Chusingura. (Ποιό είναι αυτό; Μα φυσικά το "τα τρία μι"!) Μόνο που στην Αθήνα τού 2010, αντί για τους 47 οπλισμένους πιστούς εκεινής, μια μόνη γυναίκα δεν έζησε και δεν έφτασε για να ξεπλύνει το αίσχος τής πλέμπας. Με το τυφλό αίμα της. Μέσω τού δικού μου σπλαχνικού μολυβιού.

Θα το πω: Δεν διαθέτω τα μεγαλειώδη γεγονότα τού Ρένου. Διαθέτω όμως τα μικροσκοπικά γόνατα τής αφάνειας, τα γυροσκοπικά μάτια τής ματαίωσης και τα ενδοσκοπικά αρχίδια τής σιωπής – αυτά ακριβώς τα συστατικά που σε κάνουν στους άλλους ανύπαρκτο, μα άξιο τού εαυτού σου. Και ευτυχώς και επιτυχώς, γιατί τον διακριτό Δρόμο αυτόν τον έσκαψε και τον άνοιξε, τον έστρωσε και τον φώτισε πρώτος και μόνον ο Ρένος.