Τον Μέγιστο Yamaoka Tesshū – κατά παλαιόν κόσμον, Ono Tetsutarō – έχω αρκετές φορές αναφέρει. Με την μία ευθεία αφορμή ή μέσω μιάς αλληγορικής άλλης, τον «τελευταίο σαμουράϊ» αυτόν έχω στο προσκήνιο στήσει, στο γραπτό αναβιώσει διακριτικά, στο bokken μου δεν αντέχω να τον σηκώνω.
Ο Yamaoka Tesshū υπήρξε δυό κύρια και πρώτιστα «πράγματα»: πότης και γυναικάς. Μετά φιλάνθρωπος και statesman. Πιο μετά, ξιφομάχος και καλλιγράφος. Και τελικά, φωτισμένος δάσκαλος τού Ζεν. (Η σειρά που τα αναφέρω, μόνο τυχαία δεν είναι: ξεκίνησα απ' τ' «απαράδεκτα» και γλιστρώντας στα «τυπικά», στο «απόλυτο» έφτασα κι αναμασήστε εσείς τα εισαγωγικά μου, φτύστε μετά τα ιδεολογικά-εγωιστικά κουκουτσάκια σας κι ό,τι μείνει... ε, αυτό είναι η ψυχή τού ανδρός, η αρσενική ψίχα.
Ο Yamaoka Tesshū γεννήθηκε το 1836 και πέθανε το 1888 από καρκίνο στομάχου. (Τόσα ποτάμια sake είναι δυνατόν να μην καταφάγουν τις «όχθες»;) Ξιφομάχος και σπαθιστής, kendōka και ιδρυτής τής Σχολής Muto-ryū υπηρέτησε πολλούς, «πολέμησε» περισσότερους, εκπαίδευσε αμέτρητους και γονάτισε σ' Ένα. Μια προσωπικότητα, όχι μόνο "larger than life", μα κι ένας Ιάπωνας ύψους 180εκ.(!) και βάρους 110 κιλών(!) και τούτο σχεδόν-όλα τα λέει. Μέλος τής ξακουστής τριάδας των Τριών Shu – οι άλλοι ήταν ο Katsu Κaishu και ο Takahashi Deishu – άφησε όχι ίχνη, όχι σημάδια, μα «μπετά» ολόκληρα αμετακίνητα κι αξεπέραστα με ό,τι καταπιάστηκε και σε ό,τι τελειοποίησε τούτος. Από αρχηγός μιας élite δύναμης rōnin-μισθοφόρων, μέχρι σωματοφύλακας τού 15ου Shōgun Tokugawa Yoshinobu. Από διαπραγματευτής απέναντι στον Άλλον Μέγιστο Saigō Takamori – όσον αφορά στην αναίμακτη παράδοση τού κάστρου τού Edo – μέχρι κυβερνήτης τής Επαρχίας Imari.
Ο ρέκτης John Stevens έχει γράψει μία «βιογραφία» του – βλ. The Sword of No-Sword, Life of the Master Warrior Tesshu, έκδοση Shambala Publications, 1994 – κι εκεί μέσα έχει στοργικά συλλέξει κι ανθολογήσει ό,τι απέμεινε από τούτον τον... σίφουνα. (Μια προσεκτική, λατρευτική και φυσιοδιφική, εσωτερική και παραδομένη ματιά στην Καλλιγραφία τού Διδάσκαλου τούτου, ίσως ανοίξει παράθυρα και πορτούλες κλειστές, φεγγίτες και χαραμάδες φτενές σε όποιον διαθέσει την επιμονή άσκησης και μελέτης υπομονή.) Για να μην μακρυγορώ όμως και σπεύσουν οι ελάχιστοι αναγνώστες μου στο pornhub και στο Mundial να γυρίσουν, μπαίνω κατ' ευθείαν στο θέμα μου, σημειώνοντας και αντιγράφοντας από την σελίδα 136 τού ανωτέρω βιβλίου:
Με επικεφαλίδα το "The Single Source of Substance and Function" ο ίδιος ο Yamaoka Tesshū έγραψε τον Νοέμβρη τού 1883: "All things in the universe have substance and function." Και συνεχίζει, ρωτώντας: "What is 'substance'? The inner quiet of the mind, free of individual failings." Κι εδώ εγώ φρέναρα. Κόλλησα. Κι έκατσα τουλάχιστον μία εβδομάδα. (Πώς απάντησε ο Κολιόπουλος Sensei στην ερώτηση αδαούς, «Δάσκαλε, πώς και δεν ακούγεται το bokken σας στο "shomen-uchi";» «Τα πρώτα δέκα χρόνια του αρχάριου, τούτο ακούγεται. Τα επόμενα δέκα, δεν ακούγεται διόλου. Και τα τελευταία-όσα-υπόλοιπα, ακούγεται μα δεν είναι το bokken – κάτι άλλο αυτό είναι»...) Το γράφω λοιπόν το ιαπωνοαγγλικό μεταφρασμένο σε κυψελιώτικα-ελληνικά, γιατί από εκεί ακριβώς εγώ θα εκκινήσω: «Όλα τα πράγματα στο σύμπαν έχουν ουσία και λειτουργία. Τί είναι 'ουσία'; Η εσωτερική ησυχία του μυαλού, ελεύθερη από ατομικές αδυναμίες» και πάρτε ξηρά τροφή συν δυό παγούρια εσείς, ψάξτε για μία σκιά και κλείστε το κινητό σας. Αφιερώστε στον Ντάνη ΦΩΤΟ το ένα χιλιοστό τού χρόνου που τούτος σάς κατέθεσε, ακολουθήστε προσεκτικά τις λαβές των λέξεών του και τα πατήματα των νοημάτων του και είθε τελικά να γευθείτε κι εσείς το okuden νέκταρ που εκείνος κοινώνησε, από ξερούς κορμούς δένδρων το ρετσίνι τους βύζαξε κι από μουσκεμένους βράχους τ' αλάτι τους έφαγε με τις χούφτες.
Στάση αποδοχής Sankakudai λοιπόν και θέση υποδοχής Chudan no Kamae.
Όλα τα πράγματα έχουν ΟΥΣΙΑ και ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: ουσία είναι η ΨΥΧΗ και ΚΑΡΔΙΑ τους και λειτουργία είναι η ΕΝΕΡΓΕΙΑ και ΖΩΗ τους. ΟΥΣΙΑ είναι η ησυχία τού μυαλού και ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ είναι η φασαρία τού κορμιού. Καθώς η πνευματική αποσκευή τού αρχάριου πριτσινωμένο τον Διαχωρισμό περιέχει, όλα είναι «άσπρα-μαύρα, καλά-κακά, εγώ-αυτοί, είμαι-δεν είναι». Σε τούτον τον κόσμο ο αναζητητής μπουσουλά κι ό,τι μέχρι τώρα μαζεμένο ως εφόδιο έχει είναι ό,τι τού δώσανε οι γονείς το σχολειό, το πανεπιστήμιο το μεταπτυχιακό, ο στρατός το αφεντικό, η δουλειά η τεμπελιά, η σύζυγος η πεθερά και το σόϊ, οι φίλοι τα κολλητάρια και οι συνάδελφοι, οι γκόμενες οι ανταγωνιστές και οι κ.κ. καρδιολόγος και ουρολόγος του. (Οι ογκολόγοι και χημειοθεραπευτές δεν μετράνε δεν πιάνονται, γιατί στον τάφο του δεν παρευρίσκονται, καθώς έχουνε πάρει οι επόμενοι πελάτες τους την σειρά του.) Ένα λοιπόν το κρατούμενο: Διαχωρισμός – ήτοι σώμα-μυαλό, άνθρωπος-κοινωνία, υπάρχω εγώ-δεν υπάρχουν εκείνοι ή υπάρχουνε εκείνοι, με απαραίτητη προϋπόθεση να ΜΗΝ υπάρχω ΕΓΩ.
Με τί λοιπόν συνεχίζω; ΟΥΣΙΑ είναι η ησυχία τού εαυτού και ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ είναι η φασαρία τού κόσμου. Εάν θες – και όχι επιθυμείς – να προχωρήσεις στον Δύσκολο Δρόμο τής αναζήτησης τού Εαυτού (και ΙΔΙΩΣ επέκεινα τούτου), καλό θα 'ταν να ξεκολλήσεις από την φασαρία τού κόσμου, τα «νομίσματα» τού κόσμου, τις ιδέες κι απόψεις τού κόσμου, τα «πρέπει» του και τα συμπαρομαρτούντα «θέλω» σου. Αντ' αυτών, καλύτερα θα 'ταν να ταχθείς στην ησυχία μέσα σου, στην απουσία «συναλλάγματος» μέσα σου, στην έρημο ιδεών και απόψεων μέσα σου, δίχως «πρέπει» δικά σου και «θέλω» των άλλων. (Do you catch my drift 'till here κομπάδρε μου?) Το μυαλό είναι ο μεσάζοντας-νταβατζής των άλλων, της κοινωνίας, του «συστήματος» που μέσω «εγώ» – δικό σου, τάχαμου τάχαμου – τον εαυτό σου καλύπτει. Σβήνει. Συνθλίβει. Τόσα χρόνια μπαμπάς και μαμά, τόσα χρόνια σχολεία, πολλαπλάσια χρόνια δουλειάς μαζί με συνήθεια βαρεμάρα, αντιγραφή σαχλαμάρα, ευκολία και μαγκιά σε ξεβράζουν στην «παραλία» που ΜΙΑ ξαπλώστρα έχει εκεί αποκλειστικά, του ψυχιάτρου την κλίνη – ασχέτως εάν εσύ την έχεις αποφύγει με πολλή δουλειά, πολλή ψευτιά, πολλή πονηριά και κλάμα φραγμένο. Δεν πρόκειται ν' αντιληφθείς ΠΟΤΕ πόσο το μυαλό σου σού το έχουν γαμήσει και κάψει, κυριεύσει και διασκορπίσει, διαλύσει κι εξανδραποδίσει, για τον απλούστατο λόγο ότι ΑΥΤΗ η «καταστροφή» – σε μια λέξη συνοπτική – σού βγάζει εσένα σταθερό και παχυλό μεροκαματάκι. Είσαι ο λεφτάς είσαι ο εταιρειάς, είσαι ο μπαμπάς είσαι ο γαμιάς, είσαι ο πολιτικάντης είσαι η καλλιτεχνάρα – στο «Έκαστος εφ' ω ετάχθη» είσαι απλώς ο καλύτερος, ο δυνατότερος και ο μακρύτερος πάνω απ' όλους και όλα.
Τί έγραψε ο Tesshū; «Ησύχασε το μυαλό.» Τί ακουμπώ δίπλα εγώ; «Για ν' ακουστεί η καρδιά.» Αντί για την φασαρία και του κόσμου τον τζερτζελέ, κατευθύνσου στην ησυχία και του εαυτού σου σιγή, που πάντοτε διαφυλάττει την ΔΙΚΗ ΣΟΥ καρδιά. Εκεί προσπάθησε μέσα να μπεις, να κάτσεις να μείνεις, ν' ακινητήσεις ν' αφουγκραστείς και με χαρά σε διαβεβαιώ ότι, ΕΚΕΙ βρίσκονται κι εγκαταβιούν όλοι οι ήχοι. Οι ήχοι που αρμόζουν στην ατομική σου καρδιά, οι ήχοι που δονούν την υπαρξιακή σου καρδιά και όχι τα ουρλιαχτά απ' τα γήπεδα και τις προεκλογικές συγκεντρώσεις, ούτε οι ύβρεις στα δικαστήρια και τα κλάματα έξω απ' τα χειρουργεία, καν τα κουδούνια στης Σοφοκλέους τα κάγκελλα ή οι σειρήνες περιπολικών στης Βάθη τις πιάτσες. Ησύχασε κι άκουσε, πρόσεξε και ανάδειξε τον κτύπο τής δικής σου καρδιάς και άφησε τον σαματά μιας κοινωνίας ολότελα ξένης, υστερικής φορτικής, εξουσιαστικής ευνουχιστικής, αδιάφορης καννιβαλιστικής, εκμεταλλευτικής κι εξοντωτικής πάντα.
Στην επομένη σελίδα 137 τού ιδίου βιβλίου γράφει ο βαθύς Yamaoka: «Η έλλειψη της ηρεμίας μέσα στην καρδιά φέρνει ταραχή, εμποδίζοντας έτσι τον έλεγχο του αντιπάλου και τούτο οφείλεται στην έλλειψη ουσίας.» Και συμπληρώνει ο Δάσκαλος στεγνά-επιγραμματικά: «Το αληθινό επίτευγμα πρέπει να εκπληρούται μέσα στη σιγή του μυαλού.» Τί αρμέγω και τυροκομώ εγώ; Ότι η έλλειψη ΗΣΥΧΙΑΣ κομίζει έλλειψη ΟΥΣΙΑΣ κι αυτό επιφέρει Αδυναμία ("failing") Λειτουργίας ("function"). Για να το καταλάβει ο κόσμος – που λένε οι πλουμιστές diseuses τής τηλεόρασης – το μυαλό, ως πράκτωρ τής κοινωνίας που είναι «οι άλλοι» σ' ένα όνομα-πίσω από μία ταμπέλλα-μέσα στο αυτό μαγαζί θορυβεί και ασχημονεί, αποπροσανατολίζει και διασκορπίζει την καρδιά, στο τέλος δε την φοβίζει την συρρικνώνει. Το σώμα μόνο του ξέρει απολύτως σοφά, τί πρέπει να κάνει. Το μυαλό μόνο του δύναται πάνσωστα και ορθά να κρίνει, να προχωρήσει. Η ψυχή μόνη της ποθεί πετυχημένα αυτό που θα δώσει όχι τιμή-ούτε αξία-καν σημασία στον βίο μας, αλλά λάμψη και ευτυχία.
Όσο σπαθοτεχνίτης ή σκέτος χασάπης κι αν είσαι εσύ, όσα dan να κρέμονται κάτω απ' την μπάκα σου ή μαθητούδια να τσιρομαδιούνται γύρω απ' τα πατουσάκια σου, άμα δεν είσαι σιωπηλός ήρεμος ταπεινός, μακάριος τρυφερός χαμογελαστός, κοινός απών εκκωφαντικός – η πρώτη βυζού και το τελευταίο πρεζάκι προσωπική πουτανίτσα τους θα σε κάνουνε, η κάθε κόρη χρηματιστού ένα ashramάκι θα χτίσει για πάρτη σου και στελεχάρες C.E.O. απ' τα χειλάκια σου – τρομάρα τους – θα κρέμονται, όπως το enfant gâté τού Παρισιού και της Βιέννης απ' τον Φρόϋντ, της Εκάλης και της Αράχωβας απ' τον Ματθαίο τον Γιωσαφάτ. Αν πρώτιστος στόχος για έναν ξιφομάχο είναι «ο έλεγχος του αντίπαλου», το πρώτιστο καθήκον για όποιον νοιάζεται για κάτι παραπάνω από «μισθούς και συντάξεις» είναι η ησυχία καρδιάς. Μπορεί εσύ ως άλλος Μωϋσής για πλάκα και χάριν παιδιάς να διαχωρίζεις τα ύδατα Μυκόνου-Άνω Μεριάς, στο συγκεκριμένο ταταμάκι όμως μεγάλε μου δεν μετράς, αυτά είναι για κάνα Λιακόπουλο ή Ψινάκη. Μπορεί εσύ ως άλλος Τζεφ Μπέζος να διοικείς στιβαρά δισεκατομμύρια δολλαρίων κι ανθρώπων μαζί, στο συγκεκριμένο ντοτζάκι όμως καράφλα μου χαρτωσιά-μία δεν πιάνεις, δεν κάνεις. Και μπορεί εσύ να 'σαι αρχιεπίσκοπος ή δημοκρατίας πρόεδρος, εφοπλιστής στόλου ή μεγιστάνας βιομήχανος, νομπελίστας ή τενίστας, αρτίστας ή ατενίστας μα όλα σου τα πτυχία και τα λιλιά, οι δάφνες τα χαϊμαλιά δανεικά είναι, φερτά έρχονται, οι άλλοι που σ' τα δίνουν θα σου τα πάρουν όποτε ξεκαυλώσουν.
Θες να προσφέρεις ΤΟ ΜΟΝΟ ΔΙΚΟ ΣΟΥ εσύ, στον ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΚΑΙ ΜΟΝΟ; Άκου τον μόνο ήχο που δεν ακούς: της καρδιάς σου τον κτύπο. (Αυτό είναι το δικό μου το kōan, το 'χω κατοχυρώσει... χαχαχα!) Κι αυτό θα συμβεί εάν κάτσεις ήσυχος μοναχούλης σε μία γωνιά, ακινητήσεις για πέντε ώρες ή πέντε λεπτά και ΔΕΝ σκεφτείς καταπού σκατά έχεις πέσει. Ειδαλλιώς στο επόμενο «κάδρο» σε βλέπω ημιθανή και αναίσθητο, σε αντισηπτικό αερόστρωμα, περιτριγυρισμένον από scanners και beepers, γιατρουδάκια-κορφές και νοσοκόμες-γεράκια, την συμβία γονυπετή το πουλί τού κουμπάρου απ' την μια να κρατά κι απ' την άλλη το στυλό τού συμβολαιογράφου. (Τί είχε πει ο χαζοατσίδας Ντίνος Ηλιόπουλος; «Σήμερα, δεν ξέρω αν το προσέξατε, είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα είμαστε.») Επί εβδομήντα-ογδόντα χρόνια ρε μαλέα όλους τούς άπαντες άκουσες, την καρδιά σου την άκουσες ποτέ σου για κάτι; Ναι ναι, ξέρω: Όταν παντρεύτηκες την Λίτσα που τις τρύπες της σού 'δωσε για να φύγει τούτη από τον μπαμπά, να γλυτώσει απ' την μαμά, ν' απαλλαγεί από την δουλειά, να μην τής πετάνε έξω νυχτιάτικα στο Σχιστό τα βυζιά και για ν' αποκτήσει ρόλο στην κοινωνία. Ναι ναι, ξέρω: Όταν αγόρασες το πρώτο Rolex σου, την πρώτη Ferrari σου, το πρώτο σου Learjet ανεβαίνοντας την επιχειρηματική κλίμακα, την οικονομική επιφάνεια, την κοινωνική πυραμίδα παράλληλα πρήζοντας το συκώτι σου, διαρρηγνύοντας το στομάχι σου και φουσκώνοντας τον προστάτη σου – για λέμφους κι εγκεφαλικά, πάρκινσον κι αυτοάνοσα δεν συζητώ, σε κοιτάζω και κλαίω.
Ο άνθρωπος διαθέτει καρδιά, έχει ουσία, μα ησυχία ζητά να τις βάλει να ηρεμήσουν να εκφραστούν να κυλήσουνε, ν' αναπτυχθούν να πλημμυρίσουν να ευοδωθούν, να τον ευτυχήσουν. Μα τού τις κουρσεύει αυτές – μην ξεχνάς, πάντα για Καρδιά και Ουσία μιλώ – το μυαλό, αυτό ακριβώς που από φιλικό και πειθήνιο συνεργάτη σού το κάνουνε ΜΕΣΑ ΣΟΥ μπόση κι αφεντικό, τύραννο και προαγωγό, ντελάλη και χάρο. Αντί το μυαλό θεραπαινίδα να είναι τής καρδιάς, από νωρίς σπεύδει η Οικογένεια – αααχ άτυχο βιβλίο μου «τα τρία μι», πόσο νωρίς τα 'πες – και σ' το καλουπώνει ετούτο, έρχεται μετά το Καποδιστριακό και σε τσιμεντώνει όπως θέλει η νόρμα, πλακώνει μετά το επαγγελματικό και σε σιδερώνει επί 37-συναπτά μέχρι να σε ξεράσει ένα πρωί στο χωριό να βάζεις τσιπουράκι από τις επτά, να στέκεσαι για την σύνταξη απ' το πρωί στα ΕΛΤΑ, ώσπου να τινάξεις τα μυαλά σου με την καραμπίνα στο χώμα. (Και δεν είσαι καν η ντίβα ο Hemingway!)
Γιατί τού προφήτη George Orwell ο εφιαλτικός «Μεγάλος Αδελφός» επιμένει στην Επικοινωνία τόσο πολύ; Κι έχουνε μεγαλώσει οι διαστάσεις τηλεοράσεων, έχουνε μπει κεραίες τηλεφωνίας και στους μπιντέδες, ο Ζούκερμπεργκ πάει για το Νόμπελ Οικονομίας ενώ όλοι μιλάνε με όλους ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ, που κανένας δεν ακούει κανέναν; (Και κυρίως τον εαυτό του.) Σου κρατάνε «σηκωμένα» τόσο ψηλά και επί πολύ τα... αυτιά, που έχει χαθεί ο ήχος τού ρου, έχει εξαφανιστεί η πλεύση τού νου, έχει σβηστεί κάθε ακοής ίχνος. Όλα γίνονται αποκλειστικά και εμμονικά μη γίνει καμμιά μαλακία ποτέ και ακούσεις εσύ – έστω λίγο, έστω δειλά, έστω από λάθος – τον εαυτό σου και κατ' επέκταση την δική σου ψυχή, την δική σου καρδιά, την δική σου ουσία. Είναι τυχαίο ότι ενώ σού έχουν γανώσει-γαμήσει πανηγυρικά τα αυτάκια σου, για ν' ακούσει ο γιατρουδάκος – και όχι βεβαίως εσύ – την δική σου καρδιά, στηθοσκόπιο βάζει; Είναι τυχαίο ότι τόσο στην Yoga όσο και στο Zazen επιμένουν οι Δάσκαλοι ότι πρέπει ν' ακολουθήσεις τυφλά και πιστά την δική σου αναπνοή, η οποία είναι το μόνο δυνατό κανάλι κι ασφαλής μίτος που θα σε φέρει στης καρδιάς σου τους κόλπους και τις βαθιές τις κοιλιές; Όχι. Η Σοφία δεν είναι η τέως βασίλισσα τής Ισπανίας και λαμπρό μέλος τού Οίκου Σλέσβιχ-Χολστάϊν-Ζόντερμπουργκ-Γλύξμπουργκ, αλλά αυτό το αδιόρατο «πνεύμα»/«χάρις»/«ενέργεια» που κάνει εσέ το μαλάκα, σχεδόν ίδιο θεό. Ξεκινώντας απ' το ταπεινό μα τόσο σημαντικό σώμα, αυτό γνωρίζει άριστα να λειτουργεί και δεν χρειάζεται από κανένανε να κυβερνηθεί, όπως ψάχνει και ψάχνεται το μυαλό πρόθυμα δουλικά ένσημα να κολλήσει. Ανάμεσα στο σώμα και το μυαλό – και μεσούσης τής μάχης ετούτης που θα τελειώσει ουδέποτε – εργάζεται η καρδιά άηχα μυστικά, σιωπηλά ταπεινά, αποτελεσματικά κυριολεκτικά δίνοντας νόημα στην λέξη «σοφία», που είναι το παρασύνθημα τής – κατά Yamaoka Tesshū – λέξης «ουσία».
O κόσμος σού δίνει ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ πρώτα σημασία, μετά τιμή και τέλος αξία, ενώ ο εαυτός σου δεν δουλεύει διόλου με τούτο το τιμολόγιο. Ο εαυτός σου διαθέτει μια "built-in" ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ουσία που επιγραμματικά «καρδιά» λέγεται και λάμπει ΜΟΝΟ μέσα στην ησυχία, στην σιγή, στην σιωπή. Και δεν ασχολείται αυτή με λογής «αντιπάλους» και διαλογής «ανταγωνιστές», δεν έχει αυτή «στόχους» να φτάσει, «πρότζεκτς» να στήσει, μετόχους να εντυπωσιάσει και διευθύνοντες σύμβουλους να τους τον πάρει στο στόμα βαθιά. Γι' αυτό ο ντουνιάς κυνηγά και βαρά «στο σταυρό», στο μυαλό: γιατί καλουπώνοντάς το και γεμίζοντάς το με ό,τι ΑΥΤΟΣ θέλει, σ' αδειάζει και σε διαλύει εσένα, με φασαρία και σκόνη γίνεται «η δουλειά», για να 'ρθει μετά το παπαδαριό να σου στάξει ψυχοπονιάρικα το σουργελευτικά-μεταφυσικό «χους ει και εις χουν απελεύσει»! Ώπα ρε, τί μας λέτε; Σοβαρά ρε, έτσι μάς θέτε; Η «σκόνη» είναι για να μην δεις και η «φασαρία» είναι για να μην ακούσεις εσύ. «Σκόνη και φασαρία» παράγονται αφειδώς και δωρεάν-πάντα ώστε να μην γλυτώσει κανείς, να μην σταματήσει ουδείς, ούτε ένας ν' αντιληφθεί κάτι. Μέσα μας ο φυσικός μετρονόμος κι η συμφωνική μπαγκέττα ευρίσκονται, κι όμως άπαντες με τ' ακουστικά περπατάνε. Μέσα μας αχολογά διακριτικά η καρδιά, κι όμως άπαντες με τα διαστημικά κινητά βιδωμένα στ' αυτιά τρέχουν στους στίβους, (αθλητικούς κι επαγγελματικούς). Μέσα μας αείποτε η Ουσία ενυπάρχει και περιμένει, λιμνάζει φρουμάζει, δοκιμάζεται κι αλλυχτά κι όμως υμείς ακριβώς κι αποκλειστικά περί των Άλλων τυρβάζετε, τους άλλους υπακούτε και σ' εκείνους σκλαβώνεστε, για αυτούς στοιχίζεστε ποιός πρώτος-αυτός θα πεθάνει υπηρετώντας τούτους γονυπετώς – μα οποία ξεφτίλα!
Υπάρχει όμως – όπως πάντοτε γίνεται στον πολωμένο μας κόσμο – και το άλλο άκρο. Εκείνοι οι όποιοι-όσοι που αρνούνται κάθετα κι ολικά το μυαλό, το διαολοστέλνουν στο πυρ το εξώτερον, καταδικάζουν μετά βδελυγμίας κι αποστροφής ΚΑΙ το σώμα ΚΑΙ την καρδιά, σηκώνουν σταυρούς πύρινους προς τον ουρανό το πρωί και λειώνουν τον χρυσό των ταμάτων τα βράδυα. Έχουν σατανοποιήσει τον εγκέφαλο, ενώ έχουν κάνει off-shore το ίδιο το Βατοπαίδι. Κηρύξαν τον πόλεμο στον νου ως υπαίτιο βασάνων και υπεύθυνο δυστυχιών και τρέχουνε μετά στις Ινδίες και στις φυτείες, σε δασκαλίτσες και γκουρουδάκους με γιρλάντες στα μαλλιά και δίχως αποτρίχωση στα ποδάρια, «Χάρε Κρίσνα» κολλημένα κορνάρουνε όσο παίρνουν το τσεκ απ' το καταπίστευμα (λέγε με απλά trust-fund) κι ετούτη η καλή περίπτωση είναι! Γιατί υπάρχει και η στυγνή νόρμα που έφερε τον πόλεμο κατά του μυαλού ΜΕΣΑ στον καθημερινό και ακήρυκτο πόλεμο κατά του εαυτού, έτσι ώστε ουδείς να το πάρει πρεφούλα. Εδώ σε θέλουν αποτελεσματικό και δημιουργικό το πρωί ώστε να σε στραγγίξουνε, και το βράδυ θα σε στείλουν για ανασυγκρότηση και πουσάρισμα στο Aikido ή στο T'ai Chi, σ' αυτογνωσίας σεμινάριο ή σ' ομάδες αυτοβοήθειας, για τάντρα χήλινγκ ή ζενάκι αμπιάνς (τα επιδοτούμενα φράγκα από πίσω να πέφτουν).
Δεν πειράζει όμως, αυτό λέω. «Δεν είναι όλα για όλους» έχω από ετών ξαναπεί κι ευτυχώς ο καθείς διαθέτει στρωμένες μπροστά του εκατομμύρια φρέσκες ζωές ώστε τα χιλιόμετρά του να γράψει, να εξαντλήσει τις προσωπικές μαλακίες του ώστε να έρθει να ξαπλώσει να πέσει φαρδύς-πλατύς και ξέπνοος τελικά στην ακριβή του – με την έννοια ΚΑΙ τού precise, ΚΑΙ τού precious – καρδούλα. Η οποία είναι η ετικέττα και αμπαλάζ τής «ουσίας», οπότε μνημονεύετε παίδες Yamaoka Tesshu, πιάστε και κανένα bokken να γυμναστείτε ποτέ ή καθίστε σε κάνα zafu να ξεφουσκώσετε και λιγάκι. Καθότι εδώ το δεκανίκι κι η κουπαστή, το μπαστούνι και η λαβή, ο φανός και το νήμα. Από εδώ ο βρυχηθμός τής σιωπής, ο φλοίσβος σιγής, της ησυχίας το νανούρισμα των αιώνων. Ο ρυθμικός κτύπος τής καρδιάς είναι ΟΛΟΪΔΙΟΣ με τον ξύλινο κρότο των σήμαντρων τού Άγιου Όρους, ΟΛΟΪΔΙΟΣ με τις καμπανιστές αρμονίες των Σίντο ναών, ΟΛΟΪΔΙΟΣ με το ουρανικόληκτο ξελαρύγγιασμα τού μουεζίνη στο Ομντουρμάν και την Μέκκα. Οι φωνητικές χορδές των ανθρώπων είναι επιφανειακά συνδεδεμένες και βαθειά γειωμένες με την παλλομένη καρδιά και ετούτη ακολουθεί πιστά σιωπηλά – από τότε που οι λάσπες ήτανε πέτρες – την Ουσία που εμφιλοχωρεί μέσα της. Αυτή είναι η κληροδοτημένη διδαχή τού κραιπαλιάρη ξιφομάχου, του θυελλώδους αναχωρητή, του γίγαντα εκείνου που κατάφερε και γονατιστός-seiza έσβησε, ακούγοντας τα shinai να κοπανιούνται και τα hakama να θροΐζουν στο υγρό dojo δίπλα του. Αυτό το αντίδωρο στα χέρια μας έβαλε ο Yamaoka Τesshū, ένας-κι-όμως πότης καλίγκραφερ, μουνάκιας μεντιτέητορ, τήτσερ σπαθιού και ζωής – αυτός ο μνημειώδης Εωσφόρος Ιαπωνίας.
Έχω λοιπόν ήδη πει ό,τι ήθελα να πω – εξ αιτίας Εκείνου – και άλλο τί δεν βλέπω να λείπει. Κι ας κουνιούνται Λαζόπουλοι στο γυαλί, ας συγγράφουν Πρετεντέρηδες Καρανίκες. Ας ηγούνται Αλαφούζοι κι Αλέφαντοι, ας διοικούν και προστάζουν Τσίπρας και Μέρκελ, ας ορίζουν τον πλανήτη ολόκληρο ο Ντόναλντ Τραμπ και η Κιμ Καρντασιάν – με ΑΥΤΗΝ την σειρά ΑΚΡΙΒΩΣ, επιμένω! Καθώς δεν μετρά δεν γράφει τί γίνεται αλλά προπάντων, τί μένει. Τί διαρκεί και εναποτίθεται, τί περιμένει και δυναμώνει, τί δεν ακούγεται γιατί τον χωρόχρόνό του αναμένει. Συγκεντρώσου κι αφιερώσου εσύ στην δική σου καρδιά κι απ' τον ήχο τούτης ξεκίνα. Καβάλλα τούς άνεμους τής αναπνοής και βυθίσου στα υψιπετή τάρταρα τής Ουσίας: εκεί, εκεί είναι «η Βήτα Εθνική» – σωστά ουρλιάζουν Λεωφόρος και Σκεπαστή, μόνο που εσύ έχεις το μυαλουδάκι σου στο γκολάκι στο κωλαράκι στο κουλουράκι σου, στο μεροκάματο στο κέρδος στο προσωπάκι σου, στην δοτή σου ταυτότητα κι ύπαρξη απ' τους άλλους. Ένας ήσουν είσαι και θα 'σαι για όλες σου τις ζωές, μα ξεκίνα από τώρα. Όσα γαμήσια θεσπέσια κι αν ρίχνεις εδώ, απλώς και επιεικώς ανταλλάσεις ουράνιους και αιώνιους οργασμούς έναντι ολίγων σταγόνων σπέρματος και αυτών ασθενών, εξαντλημένων υποχρεωτικών, εξανδραποδιστικών και φονικών – τέλος.
Και με τί κλείνει ο Yamaoka Tesshū, στην σελίδα 165 τού βιβλίου αυτού και υπό τον τίτλο "Birthright"? "One who regains his birthright will be master of three thousand worlds. Where are you now? Climb the treasure mountain and do not return empty-handed" και τ' αφήνω αμετάφραστο αυτό ώστε ο καθένας να το ψήσει στην γεύση του, να το ράψει στα μέτρα του, να το ταπετσώσει στ' αυτιά του και στις φλέβες του να τ' αφήσει να ρεύσει. Aπλώς όμως – ασυγκράτητος πια και εγώ – θα πω ότι στην ζωή τούτη ήλθαμε για να κερδίσουμε και κυρίως τιμήσουμε το χαρμόσυνα προσωπικό γεγονός, ότι στην ζωή τούτη έχουμε έλθει. Κι ότι το δικαίωμα στην Ζωή οφείλεται στην Καρδιά και η Ουσία αυτής εις τον Ήχο – είτε αυτός είναι το Βαχ το Aum, το Αμήν το Kiai.
Onegaishimasu Yamaoka Sensei, domo arigato gozaimashita.
Copyright © Ντάνης ΦΩΤΟΣ 2018