Karate ξεκίνησα τον Σεπτέμβρη τού 1971 μόνος μου, με τον ξάδελφό μου. Κι εκείνην την βίβλο τού μυθικού Masutatsu Oyama, ιδρυτή τού σκληρού Kyokushin, την οποία ανοίγαμε στο τραπέζι τού σαλονιού και χτυπιόμασταν με τις ώρες, αντιγράφοντας και αναπαράγοντας στάσεις και γροθιές, ψόφιες κλωτσιές κι από κραυγές, αβέρτα.
Τae Kwon Do ξεκίνησα στις 20 Μάρτη τού 1975 – φυσικά κι αποκλείεται να ξεχάσω την μέρα – μόνος μου, απολύτως. Κατέβηκα τα σκαλιά τής Σχολής τού Σταμάτη Κάσση στην οδό Κυδαθηναίων κι εκεί μέσα ανδρώθηκα ψυχικά, στα αθλητικά «πόδια» μου πάτησα, ένιωσα τί σημαίνει Πολεμικών Τεχνών ανάταση και ιδρώτας.
Bokken απέκτησα τον Ιούλιο τού 1976, όταν είχα πάει για δεύτερη φορά στην Αμερική. Πάντοτε ήθελα να μάθω και να κάνω σπαθί, Κendō ή Kenjutsu δεν υπήρχε πανελλαδικώς πουθενά και λόγω Κορέας, αδυνατούσα να «απιστήσω» κάνοντας Aikidō, (που τότε το δίδασκε ο Κώστας Πολίτης στα Ιλίσια).
Πολύ νερό χρόνου και χώρου κύλησε στην τρικυμισμένη ζωή μου έκτοτε. Πολλοί αθλητικοί και πνευματικοί, αισθητικοί και σωματικοί, ιδεολογικοί και θρησκευτικοί σταθμοί μεσολάβησαν μέσα σε τούτα τα επόμενα πενήντα (50) ολόκληρα και μεστά χρόνια, με ένα-δυό «πράγματα» σταθερά. (Άντε πεντέξι.) Το γράψιμο κι ο διαλογισμός, το διάβασμα και η άσκηση – αυτά είναι ΜΟΝΟ και ΑΚΡΙΒΩΣ τέσσερα κι ΑΠΟΛΥΤΑ είναι.
Aikidō ξεκίνησα τον Οκτώβρη τού 1999 και στο αξέχαστο Dōjō τού Sensei Γιώργου Κολιόπουλου έπιασα «επαγγελματικά» στα χέρια μου πρώτη φορά το Aiki-ken και τούτο αποτελούσε για μένα το «κύριο γεύμα»: την Μοναδική Τέχνη τού O Sensei Ueshiba Morihei με δυσκολία την μάθαινα και ανέκαθεν τής αναγνώριζα την ανωτερότητα και τελειότητά της. Μα όταν λάμβανα το bokken κάτι άλλο με «έπιανε», κάτι με δονούσε με «έφτιαχνε», κάτι με άναβε και με έσβηνε ταυτοχρόνως. Κάθε Τετάρτη είχαμε μάθημα «όπλων» εκεί – jo και bokken – γι' αυτό εγώ πήγαινα ΚΑΙ πρωΐ ΚΑΙ απόγευμα μη και χάσω καμμιά τεχνική, μη και δεν απολαύσω εξαντλητικά κι αξεδίψαστα την μαγεία τού ξύλου.
Όταν μάλιστα ο Sensei προσκαλούσε διάφορους άλλους Δασκάλους, δεν έχανα τριήμερο σεμινάριο... που να ψηφιζόταν η Μόνικα Μπελούτσι για Πρόεδρος τής Βουλής, να γινόταν η Φωκίωνος Νέγρη πάλι ποτάμι, να μακραίναν και να ξανθαίναν τα δικά μου μαλλιά. Και όταν ο Sensei έκανε το πρώτο σεμινάριο Iai-Dō, δεν κοιμήθηκα για τρεις ολόκληρες μέρες. (Ακολουθούν μερικές πρέπουσες τεχνικές λεπτομέρειες.)
Το Iai-Dō είναι η Τέχνη ταχείας κι αποτελεσματικής ξιφούλκησης τού ιαπωνικού σπαθιού. Σαν να μην έφτανε η φονικότητα τούτου τού ιστορικού όπλου, σαν να μην έφθαναν οι εκατοντάδες Σχολές/Στυλ κοψίματος-μπλοκαρίσματος, επίθεσης-άμυνας, μάχης και φόνου τής katana, οι φιλοπόλεμοι Ιάπωνες δημιούργησαν και τελειοποίησαν ΚΑΙ την τέχνη τής ξιφούλκησης, (ως απαραίτητο τμήμα τής όλης πολεμικότατης και αιμοβόρας διαδικασίας). Καθότι τότε ένας πολεμιστής – είτε samurai ονομαστός, είτε απλός στρατιώτης – δεν ήταν δημόσιος υπάλληλος, να βγάζει «τα φανταρίστικα» και να καθαρίζει τα χόρτα τής πεθεράς στον νεροχύτη τής κουζίνας της, (το 'χω δει). Δεν ήταν προσληφθείς μέσω ΑΣΕΠ ή επιτυχών στην ΣΣΕ, να λειώνει στο γλείψιμο για τις μεταθέσεις, (το 'χω ζήσει). Δεν ήταν γαμπρός δακτυλοδεικτούμενος σ' επαρχιακή πόλη να τού την πέφτουν οι πύρκαυλες στέρφες για δαχτυλίδι κι αποκατάσταση (το 'χω γελάσει), ούτε Λυμπέρης να καταντά να ρωτά έναν... Πάγκαλο τί να κάνει, (όλο το Πανελλήνιο έκλαψε με τούτον/αυτούς). Τέλος πάντων...
Απ' όταν έφερα στην Ελλάδα το πρώτο μου bokken – το οποίο πλέον τιμητικά και λατρευτικά αποστρατευμένο, στολίζει τον διπλανό μου ξιφοβαστό – άρχισα να «κόβω» τον αέρα μ' αυτό, δίχως φυσικά να γνωρίζω τί κάνω. Εγώ όμως επέμενα, βρήκα και ένα βιβλίο για το Kendō – που μικρή ουσιαστική σχέση είχε με το Kenjutsu, εκτός από την λαβή και την βασική τεχνική – και «του έδινα» κυριολεκτικά «να καταλάβει». Δεν καταλάβαινα βεβαίως τί έκανα, δεν καταλάβαινα τίποτα απολύτως, μα ΑΥΤΟ ΑΚΡΙΒΩΣ μ' άρεσε: το τίποτα τής όλης διαδικασίας. (Και ταλαιπωρίας κι απόλαυσης, αίσθησης, κόπωσης κι ευτυχίας.)
Επέμενα. Με τα χρόνια συνέχιζα, είδα καναδυό φιλμ και παρακολούθησα καναδυό επιδείξεις, διάβασα βιβλία πολλά και μετέφερα τις σημειώσεις μου στην άσκησή μου – έτσι η ενασχόλησή μου με το bokken διετηρείτο στον δικό της Χώρο και Χρόνο. Το Κendō είχε έλθει πλέον επίσημα στην Ελλάδα, μα ήταν για μένα αργά: δεν γούσταρα θώρακες και περικεφαλαίες, δεν πεθυμούσα να «παίζω ξυλίκι» με τα μπαμπού, το πολεμοτεχνίτικο σκέλος είχε κάπως μέσα μου αφυδατωθεί και το 'χα πάρει απόφαση οριστική, ότι θα πεθάνω τού σπαθιού ένας ισοβίως κουμπούρας. Και ημιμαθής, άσε δε λάθος εκπαιδευθείς, με πεταγμένα στον κάλαθο των αυτοδιδάκτων αχρήστων δεκάδες ιδρωμένα-παθιασμένα χρονάκια.
Στο πρώτο μου σεμινάριο Iai-Dō το 2000 στο Fukushinkan-Dōjō τού Sensei μου Γιώργου Κολιόπουλου έπιασα «αληθινή» katana στα χέρια μου, κι ας τρέμαν ετούτα. (Επί τριήμερο.) Και κάτι εδώ «άσχετο», μα επί προσωπικού: ΑΥΤΟ με κρατά σαν παιδί και ως άνθρωπο, ΑΥΤΟ μ' έχει κάνει τής Κυψέλης ημίθεο, ΑΥΤΟ με εθέσπισε ως θεϊκό Αθηνών συγγραφέα. Το ότι εκθέτω αληθώς και βαθιά τον ίδιο τον εαυτό μου, δεν κρατώ για μένα κρυπτό τίποτε και όταν γράφω-μιλώ για πράγματα που 'χω κάνει/ζήσει/αισθανθεί, δεν σηκώνω όχι κουβέντα καμμιά, όχι την παροιμιώδη «μύγα στο σπαθί μου», αλλά γίνομαι απότομος κι απορριπτικός, σωστά αδιάφορος κι υγιώς δυσάρεστος. Μ' όλα ετούτα τα ξερόλικα ελληνάκια που μού κουνιούνται πολυλογάδικα (μοστράροντάς μου youtubική ασχετίλα), μ' αυτά τ' αγοράκια που τα 'βαλε η μαμμά τους να τής λένε χαζούλια ανέκδοτα (και νομίζουν ότι μπορούν να μού λένε τα ίδια κι εμένα), μ' εκείνα τα κοριτσάκια που μη δουν άντρα αφοσιωμένο κι εργάτη τινός προπαντός, (αν δεν τούς φέρνει εκεινών φράγκα και φήμη).
Το Ιai-Dō είναι όλα-κι-όλα δέκα (10) «σετ» τεχνικών, δέκα kata θέσεων και κοψιμάτων, μπλοκαρισμάτων αμυντικών και αποφυγών επιθετικών που η All Japan Iaidō Federation έχει θεσπίσει μέσα στο εκπαιδευτικό sei-tei της. Περιλαμβάνει τα Musō Jikiden Eishin, Sekiguchi, Shinkage, Musō Shinden, Mugai, Shinden, Hōki, Araki Muninsai, Shindō Munen, Hokushin Itto ryū (στυλ) και δεν σού φτάνουν όχι δέκα ζωές για να πειστείς ότι έχεις μάθει να πιάνεις σπαθί, αλλά κι ο μοναδικός Nakayama Hakudō να ήσουνα, θα 'λεγες ότι «Χρειάζομαι ΑΚΟΜΑ, ΠΟΛΥ προπόνηση για να εκτελέσω ανεκτικά-μη ντροπιαστικά» το πρώτο της kata.
Iai-Dō δεν κάνουμε για να κόψουμε φέτες τον δοσατζή ή τον νταβατζή. Ιai-Dō δεν κάνουμε ούτε για να βάλουμε την μαύρη «φούστα» – που αγία hakama απλώς κι ιαπωνιστί ονομάζεται – σήμερα μάλιστα που η φούστα κοντεύει να γίνει must και de rigeur απ' τα Νηπιαγωγεία, (σε αγοράκια, όχι όμως σε κοριτσάκια πια). Iai-Dō κάνουμε για να «βαφτιστούμε» ξανά στα νάματα μιάς Τέχνης Ειρηνικής και Αρχαίας, να ευλογηθούμε από μιά Λειτουργία Σωματική και Πνευματική, ένα «πλυντήριο» ψυχικό κι υπαρξιακό να βάλουμε σε χώρο και χρόνο προσωπικό – τέλος.
Μέσα στην σιωπή ενός χαράματος χιονισμένου χειμερινού, μέσα στην σιγαλιά ενός ανοιξιάτικου απογεύματος αρωματικού, μέσα στην υγρασία ενός βροχερού μεσημεριού φθινοπωρινού και μέσα στο καμίνι ενός θερινού μεσονυκτίου – ο ήχος τής αστραφτερής σπάθης που τέμνει τον Χώρο, τον Χρόνο σταματώντας για ένα χιλιοστό αιώνιου δευτερόλεπτου – ΑΥΤΟ είναι ΟΛΑ. (Όπου το «όλα» είναι το «ένα» απλώς και επιεικώς, ιδιαίτερα για μεσαίους ταπεινούς και αγνώστους ανθρώπους.)
Το βαρύ ηχηρό πάτημα τού ποδιού (βέβαιου για την επαφή του), το αποφασιστικό τράβηγμα τού χεριού (σίγουρο για την δύναμή του), το μισόκλειστο κοίταγμα τού ματιού (αδιάφορο για το αποτέλεσμά του) και το βαθύ-εντερικό-περινεϊκό σφίξιμο τής ανάσας – ΟΛΑ συμποσούνται κι εκρήγνυνται στην στιγμή που η katana επιταχύνει αρχικά και αμέσως επιβραδύνει. Ορμά φρενιτιωδώς από την θήκη της, διαγράφει φονικά τόξα στην καταδικαστική της πορεία, στρίβει και αναστρέφει πορεία εκπληκτικά και τελικά σταματάει αδιάφορα, ώστε να τινάξει από πάνω της τού εχθρού της το αίμα.
Το Ιai-Dō είναι μια ύστατη και ελάχιστη προσευχή στην Ζωή, έτσι το βλέπω εγώ κι αφού το λέω εγώ – για μένα – έτσι κι απόλυτα είναι. Το Ιai-Dō είναι η απόλυτη και πλήρης θυσία τού Ανδρός, ενώπιον-και-υπό τού μοναδικού θηλυκού: της Ζωής, επαναλαμβάνω. Κρατώντας την μνήμη τού φονικού – μα δίχως την αφαίρεση τής πνοής – η μνήμη διαλύεται, ο θάνατος «πατάται» κι εξαφανίζεται, κάθε κοψιά ανοίγει νέα «φλέβα» ζωής και κάθε σταγόνα ιδρώτα ποτίζει το Δένδρο αυτής. (Suggested filmography: Terrence Malick's TREE of LIFE.)
Bonus και gratis μάλιστα; Ατέλειωτα επιδόματα και χαριστικές δόσεις;
Εξαερούται ο φόβος και η απώλεια, η αποτυχία κι η αμφιβολία, η δίβουλη σκέψη και κάθε επιθυμία επίβουλη. Ισχυροποιείται το ανιδιοτελές εσωτερικό κίνητρο, αναπτύσσεται υγιώς η ολιστική παρουσία, εξαφανίζεται οριστικώς η ιδία-εαυτού θέληση και «καταπιστεύεται» η ιδέα ορθού αληθινού και δικαίου. Οι θέσεις που λαμβάνει το σώμα, η αρμονική ακολουθία των μυϊκών δράσεων υπακούν στις προαναφερθείσας Ζωής τις φυσικές λειτουργίες, και σ' αυτό καταθέτω την προσωπική μαρτυρία μου: Όταν ήμουνα στο νησί έκανα Kenjutsu σχεδόν κάθε μέρα, χαράματα. Και όταν είδα ένα απόγευμα, έναν ξωμάχο να σκαλίζει το περιβόλι του, τότε-κι-εκεί κατάλαβα γιατί ο Μέγιστος Διδάσκαλος Ueshiba Morihei επέμενε να συνδυάζει το Aikidō με την Γεωργία, το σπαθί με το τσαπί, το κόψιμο τού αντίπαλου δίχως φονικό-θανατερό όπλο, με την καλλιέργεια τής γης με εκσκαπτικό-γονιμοποιό εργαλείο. Όπως εγώ κατέβαζα με δύναμη και πνοή το σπαθί, έτσι με χάρη κι ορμή κατέβαζε και ο χωρικός την τσάπα του μέσα στην γη και μάλιστα εκείνου το «έργο» ήταν πιο πλήρες πιο ολικό, πιο ουσιαστικό πιο «γειωτικό», πιο κυκλικό πιο «προσοδοφόρο». (Μέχρις εδώ, κι ό,τι καταλάβει ο καθένας.)
Την ώρα που ξιφουλκείς, το μυαλό σβήνει και χάνεται, η καρδιά ισιώνει και χαλαρώνει, το χέρι σφίγγει μα δεν κρατά, η ματιά κοιτά μα δεν βλέπει, οι πνεύμονες ανοίγουν για να δώσουνε μόνο και τα νεφρά έχουν αφρίσει – όχι για να φέρουνε στην ζωή, όχι για να πάρουνε από την ζωή, μα για την δική τους χαρά-χάρη μονάχα. Μια αύρα ησυχίας φυσά μέσα στο σώμα τού ασκουμένου, μια γαλήνη ανάλαφρα εγκαθίσταται σε κάθε ιστό και πυρήνα σωματικό – όλη η ατομική ύπαρξη καθίσταται ένας λιμήν και λειμών όπου οι σκέψεις, τα γεγονότα, τα συναισθήματα ηρεμούν και καταλαγιάζουν. Αναπαύονται κι αποψύχονται, τανυούνται χαζεύουνε, μισοτραγουδούν και απλώς χαίρονται, που αναπνέουν που ζούνε.
Iai σημαίνει δυό πράγματα: "i" και "ai". Όπου "i" σημαίνει την εκδήλωση τού σώματος και τού νού και το ταυτόχρονο-στιγμιαίο δέσιμό τους με την δράση. (Κι όόόλα ετούτα με το περιώνυμο «εγώ» ευρισκόμενο σε διακοπές σε χαλάρωση, σε σύνταξη σ' απραξία.) Και "ai" σημαίνει την κεκτημένη ικανότητα παντοίας προσαρμογής σε εκάστοτε – φίλιες ή εχθρικές, αδιάφορο – περιστάσεις. Να απαντάς απαλά, να εναρμονίζεσαι ελαστικά, να αντικατοπτρίζεις πιστά – ΑΥΤΟ είναι ΟΛΟ.
Και κάτι ακόμη, που αφορά στο "iai" πια. Να τα κάνεις όλα αυτά μέσα από μια θεία έμπνευση, μια θαυμαστή ανθρώπινη δύναμη, ένα "ethical timber" μοναδικό που ανήκει σε όλη την Πλάση και παρακαλώ σας θερμά, σημειώστε και μηρυκάστε τούτην την φράση: "Εthical timber". Καθώς "iai" σημαίνει να ενώνεσαι και να γίνεσαι Ένα με τον Κόσμο ολόκληρο, εσύ ένα τίποτα κι εκείνος τα πάντα, αυτός ένα μηδενικό κι εσύ ένας απειροστικός αριθμός και εδώ σταματάω.
Τί μένει; Το "Dō". Όπου "dō" είναι ο τρόπος ο δρόμος, η μέθοδος που δεν έχει μέθοδο και η διδασκαλία που ξεχειλίζει διδασκαλία. Μέσα από δω κι απ' αυτό θα έλθει η αυτοκαλλιέργεια, τούτη θα φέρει την αυτοπραγμάτωση και εκείνη την φώτιση – satori – στα μούτρα θα σού κοπανήσει, είθε στα ξαφνικά, είτε στ' ανύποπτα. Και ΜΟΝΟ μέσα από την άσκηση, την σκληροτάτη προπόνηση, την βαρετή επανάληψη, την πίστη στην προσπάθεια, το κυνήγι τής βελτιστοποίησης ΔΕΝ θα έλθει ΠΟΤΕ σου το «τέλος». (Αλί σ' τούς πιτσικόμηδες που προσδοκούν αμοιβή και διακρίσεις σε ΑΥΤΗΝ την ζωή – δεν ξέρουν τί απ' τις αμετρήτους επόμενες κλέβουν, ληστεύουν, βιάζουν.)
Είτε το πιστεύετε είτε όχι, ΟΛΑ αυτά και πολλά ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ μπορεί να κάνει ένα κομμάτι μέταλλο-σε σπαθί, είτε ακόμη ένα κομμάτι ξύλο στο χέρι πιστού κι αφιερωμένου. (Είτε είναι πορείας ραβδί, είτε είναι αποστολής σπάθη.) Κι αφήστε όποιον σάς δει να κόβετε μύγες-στον-αέρα να σάς ειρωνεύεται ότι... πόντοι σάς λείπουνε από το πουλί, (γι' αυτό και αδράξατε το λεπίδι). Πάει καιρός πια που έγινε μόδα ό,τι τολμήσει και κρατήσει – άσε δε σηκώσει δημοσίως κι επιδεικτικώς – ο ανήρ, όλο κάτι για το παπάρι του θα τού πούνε, πως έχει τάχα μου με το περιεχόμενο-σώβρακου πρόβλημα, πως δεν τον βύζαξε η μαμμά του ή πως δεν βύζαξε αυτός τον μπαμπά του... (Ενώ τούτες οι σακαφιόρες, ΚΑΙ την μαμμάκα τους ολόκληρη καταπιήκανε ενώ στον λαιμό και στην μήτρα τούς έχει αυτή κάτσει, ΚΑΙ τον μπαμπάκα τους καν-δεν πηδήξανε και τούς έμεινε η βασιλίς-κλειτορίς μετεξεταστέα και νήπια στους δυό πόντους...)
Στον πόλεμο – στο Iai-Jutsu – δεν υπάρχει χρόνος και χώρος για λόγια: όλα παίζονται σ' ελάχιστα δευτερόλεπτα και σε δυό τετραγωνικά μέσα. Τόσο κάνει να κοπεί μια ζωή, τόσο χρειάζεται για να πέσει ένα κορμί. Στην ειρήνη όμως – στο Iai-Dō – υπάρχει χρόνος ατέλειωτος και άπλετος χώρος: δεν πρόκειται για παιγνίδι εδώ, αλλά για μια λειτουργία. Πώς μπαίνεις σε ξωκκλήσι και σκύβεις σταυροκοπιώμενος ν' ανάψεις κεράκι; Έτσι λοιπόν δες το κι εσύ: ένα μεγάλο «κερί» είναι το μεταλλικό σου σπαθί και μ' αυτό ενθυμού το motto των σαμουράϊ: "Satsujinken, Κatsujinken". Δηλαδή «Το σπαθί που μπορεί να πάρει και παίρνει ζωή» είναι αυτό-ακριβώς «το σπαθί που μπορεί να δώσει και δίνει ζωή».
Και είναι το "dō" μόνο που παίρνει τα πράγματα από το σώμα και τις επιθυμίες τις τρέλλες του, το θυμικό και το χημικό του, το πρωτόπλαστο βιολογικό και το υποχθόνιο ψυχοπαθητικό και τα «γυρνά» στον νου στο μυαλό, στον θύμο και ουχί τον θυμό, στην νόηση και τον λόγο, στην λογική και την ψυχή. ΑΥΤΟ κάνει το σπαθί, η katana ιαπωνιστί: μια μπαγκέττα μαέστρου είναι αυτή και διευθύνει την όλη και σύνολη ανθρώπου πορεία. Η ξιφούλκηση είναι «σαν» να βάζει σε ορθή-υγιή-επωφελή πορεία το μυαλό, στην υπηρεσία και προσφορά προς την χρήση-χρησιμότητα-ωφέλεια, την απόλαυση και την πλήρωση, την αρμονία. Πέραν τής όμορφης κι αέρινης κίνησης, η Ξιφούλκηση – κατά ουδενός αντιπάλου, πέραν τού κυρίου μαλάκα εγωϊσμού – σκορπά και διδάσκει στο Σύμπαν Αισθητική, με την φιλοσοφική διάσταση κιόλας. Η τρομερή και κοφτερή κόψη τής katana μπορεί να μοιράζει φόβο κι υποταγή, μα στα χέρια διδάσκαλου χαρίζει πορεία πνοή, υγεία και οδηγία.
Τίποτα δεν έρχεται άκοπα κι εύκολα στην ζωή, ακόμα κι όταν γεννιόμαστε τις φωνές μπήγουμε που μάς ξεσηκώσανε και μάς ξεκασώσανε απ' τής μήτρας την λίμνη, απ' τού νερού την θαλπωρή, απ' την αφασία αιώνων. Έτσι λοιπόν χρειάζονται κι απαιτούνται «κοψίματα» ατελείωτων δικών μας ζωών, ώστε να σφυρηλατήσουμε ένα πνεύμα αδάμαστο και λαμπρό, άξιο δίποδου και αρμόζον ημίθεου. Κι αυτό γίνεται ΜΟΝΟ με το σώμα και το μυαλό σ' αμοιβαία κι αρμονική συνύπαρξη κι ένωση – "Seishin tanren" αυτό ιαπωνικά λέγεται και σημαίνει ακριβώς τούτο. Μόνο εάν φέρουμε την ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ μάχη έξω μας – με «εμβρυουλκό» το σπαθί – θα πάψει η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ πάλη μέσα μας κι εσείς σημειώστε ΚΑΙ ετούτη μου την κουβέντα. Διότι ο εχθρός – εντός ή εκτός εισαγωγικών – δεν βρίσκεται έξω μας, το 'χει πει και ο «σκύλος» Διογένης: «Κανένας εχθρός δεν βρίσκεται εδώ κοντά. Νά, δες: έχω δεχτεί κανένα χτύπημα, έχω καμμία πληγή, προσπάθησα ν' αποφύγω τίποτα; Όλα είναι γεμάτα γαλήνη». Και μέσα απ' το καταλάγιασμα τής φασαρίας, της ηχορύπανσης, του αναβρασμού σκουπιδιών μέσα μας θα επέλθει ως «μανούλας ζακετούλα» στην ψύχρα φθινόπωρου η χαλάρωση και η ηρεμία, η γαλήνη και η σιωπή, η ευτυχία κι η ευημερία. (ΑΥΤΑ τα απλά τέσσερα είναι η «επιφοίτηση» ή η «φώτιση» κι αφήστε παπάδες και γκουρουδάκους μονέδα να κόβουνε, πολιτική να σάς κάνουν.)
Η μοναδικότητα κι η απολυτότητα τής ξιφούλκησης – στην συγκεκριμένη περίπτωση, under the name and aegis of Iai-Dō – αναδεικνύει το Κάλλος την Αρετή, την Σοφία και την Υγεία, την Αλήθεια και την Σιωπή. (Κι ΑΥΤΑ τα έξι είναι το νερό τής ανθρώπινης δίψας.) Τεχνική χωρίς Ηθική είναι φόνος και Ηθική χωρίς Τεχνική είναι χάος – άντε πάλι εσείς, κρατείστε ΚΑΙ αυτήν την κουβέντα. Στην «δια-βίου» επίμονη και εξάσκηση σταθερή οφείλεται και στηρίζεται το ψυχικό «μέταλλο» που βάζει στην άκρη διακριτικά την ατυχία κι ανατροπή, αμφιβολία και προδοσία, αποτυχία πικρή και αδικαίωτο τραύμα. Μέρα μπει-μέρα βγει, όταν «ανεβοκατεβαίνει» το σπαθί, δεν «περνά» ούτε μύγα – άσε δε μαλακία ή στραβή, σαχλαμάρα ή βλακεία κοινή: το ΜΟΝΟ αντίδοτο ΤΟΤΕ είναι η πίστη στην επανάληψη, η κατάθεση στην αφιέρωση, η εξάρτηση απ' την αδιαφορία για το κέρδος και το αποτέλεσμα – τέλος.
Βέβαια το ΙΔΙΟ αποτέλεσμα μπορεί να «έχει» κανείς μ' ένα λιγδερό κομποσκοίνι. Μ' ένα χαλί μάλλινο προς την Μέκκα απλωμένο. Μ' ένα κουδουνάκι βουδδιστικό, περπατώντας ξυπόλυτος στην βροχή στο λιοπύρι. (Εικόνες είναι αυτές ενός Παλιού Κόσμου: γι' αυτό άπαντες σήμερα είναι στις οθόνες τους βουτηγμένοι, απέχουν παρασάγγας κι αιώνες από τον συνάνθρωπο κι έχουν κολλήσει ό,τι υπάρχει και δεν υφίσταται από ιούς και λοιμώξεις.) Οι γιαπωνέζοι μοναχοί-πολεμιστές παίρναν ένα ραβδί, ένα καπέλλο ψάθινο, ένα σακκούλι και δυό σχοινένια τσουράπια και γυρνούσανε πόλεις και μονές, προσπαθώντας να ζητιανέψουν για να ζήσουνε και να πολεμήσουν για να επιζήσουν. Έτσι ακόνιζαν την εξωτερική τεχνική και μαλάκωναν την εσωτερική τέχνη – άντε πες τα αυτά σήμερα, που άπαντες περπατούν κοιτώντας τα κινητά, κοπρίζουν κοιτώντας τα κινητά, συνουσιάζονται κοιτώντας τα κινητά και πεθαίνουν, ζητώντας να τούς βάλουν το tablet επάνω στα κοκκαλωμένα τους χέρια.
Καμμία ολιγωρία, καμμιά τεμπελιά, ουδεμία νωθρότης. Ό,τι κάναν οι άπλυτοι πρωτοπόροι, οι κιτρινιάρηδες βρωμεροί, οι περήφανοι yama-bushi: "Musha-shugyō" λεγόταν ο βίος και η πορεία τους, «ιπποτική περιπλάνηση» μεταφράζεται η αναρχική δίαιτά τους. Να αντέχουν τις δυσκολίες κι ανατροπές, να επιμένουν στην προσωπική άσκησή τους, να αγαπούν ό,τι βρίσκεται γύρω τους και να παίρνουνε μόνο-και-πάντοτε αρετής αποφάσεις. (Ζητούσαν πολλά; Κάνανε λίγα.) Κι αυτοί μπορεί να μη διέθεταν ξίφη αιμοσταγή και επώνυμα, να μην ασκούνταν με τις ώρες-τα χρόνια σε παρκέ πεντακάθαρα ξύλινα, να μην είχαν το ρύζι τους ζεστό κι εξασφαλισμένο, τα κιμονό τους σιδερωμένα και καθαρά, τα καπάτσα αιδοία και τα εφηβικά πισινάκια στημένα να τούς περιμένουνε – μα δεν κατάφεραν τίποτα και άπαντα, ΜΟΝΟ κι ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ για τον «ανύπαρκτο» εαυτό τους.
Κάάάτι τέέέέτοιο περίίίπου «κάνει» ΚΑΙ το Iai-Dō για τους Δυτικούς: εκπηγάζει ηθική ενέργεια, χτίζει ισχυρό χαρακτήρα, καλλιεργεί ευαισθησία προς τον συνάνθρωπο και διαχωρίζει απόλυτα-δίκαια εκείνους που θα υπηρετήσουν, από εκείνους που θα χαθούν. (Γιατί όπως το επιβάλει ο Παλαιός Ανατολικός Μύθος – ο εμφανώς διοικών θα χαθεί, ο αφανώς υποχωρών θα νικήσει θα ζήσει.) Με «όπλο» ένα απλό-επιδείξεων ιαπωνικό σπαθί που δεν τρυπά και δεν κόβει, θα διαχωρισθεί η απλή και κουτή, άδεια και άνευ νοήματος καθημερινή ζωή, απ' αυτήν που αξίζει κανείς να πληρώσει, να ζήσει. Αντιμετωπίζοντας σοβαρά κι ιλαρά κάθε κόμπο ιδρώτα του, μαθαίνει το γύρω του, μαθαίνει τον εαυτό του, μαθαίνει την ιδία ζωή. Μην πιστεύοντας τίποτα πέρα απ' τα μάτια του τα κλειστά, ξιφουλκεί σταθερά σ' οτιδήποτε έρχεται και τούτο το υποδέχεται μ' ανοιχτά τής καρδιάς χέρια. (Η katana κρατά, απλώς για να τού δείχνει πορεία: ως τροχιοδεικτικό και φανός κοφτερός, πυξίδα ψυχρή και μεταλλική, διαβήτης σαρκικός και πνευματικός, χάραξ υπαρξιακός και συμπαντικός – ξανά σταματάω.
Και κλείνοντας ΕΝΑ θα πω, παραλλάσσοντας κατά τι αυτό που έγραψαν οι λαμπροί Gordon Warner και Donn F. Draeger, στην βίβλο-βιβλίο τους JAPANESE SWORSMANSHIP: «Όλα είναι θέμα ψυχικού voltage». Όσο πιο υψηλό είναι το κόστος τής άσκησης/τής πληρωμής/τής προσπάθειας, τόσο υψηλότερη είναι η ανταμοιβή/ο μισθός/η δάφνη. Και ΕΚΕΙΝΗ η ανταμοιβή ουκ εστί δραχμική, ΑΥΤΟΣ ο μισθός καν επουράνιος είναι, ΤΟΥΤΟΣ ο στέφανος διόλου μεθυστικός κι εκτυφλωτικός πρόκειται. Χάρις και Τεχνική, Πίστις και παράδοση ψυχική, Πνεύμα γενναίο και ζωή μία ασκητική – ΑΥΤΑ το Iai-Dō είναι.
Copyright © Ντάνης ΦΩΤΟΣ 2022