Τα ανθρώπινα συναισθήματα είναι και βενζίνη και χώμα, και φωτιά και νερό. Ουδείς μπορεί να ζήσει με δυό στοιχεία ισχυρά μα αντίθετα, στοιχειά καθοριστικά εξοντωτικά, μαγευτικά και φονικά ταυτοχρόνως. (Πού να 'χα ασχοληθεί με την Αστρολογία τα ζώδια, την περίοδο τής Γυναίκας, τής Σελήνης τις φάσεις, τις ρεύσεις παλίρροιας...)
Έβλεπα χθες – για εικοστή μάλλον φορά – την ταινία «ΟΙ ΓΕΦΥΡΕΣ ΤΟΥ ΜΑΝΤΙΣΟΝ». Και είπα "I'll NEVER get over THIS film" και μετά ακούμπησα το κεφάλι μου στην λεκάνη τής νέας-ερωτευμένης-ξανθιάς και κοίταγα τα μισόκλειστα βουρκωμένα μου μάτια. Και χάθηκα – δεν ήξερα κι εγώ πού, μέσα σε μιαν Αθήνα βραδυνή ήσυχη, ζεστή και ακίνητη, ξεχασμένη ξενυχτισμένη.
Η Ζωή είναι απολύτως αδύνατη και αυτή-τούτη είναι η ομορφιά Της. Κι εδώ που 'χω φτάσει σήμερα, δεν δύναμαι άλλο να την αντέξω, πόσω μάλλον να την οδηγήσω και τιθασεύσω. Να την αναπτύξω να την στολίσω απλά, να την ενισχύσω να την ανατινάξω, να την στραγγίξω να την γευθώ. Ξέρω ξέρω, όλα είναι ενεργητικά ρήματα και πρέπει επιτέλους να καλλιεργήσω την «θηλυκή μου πλευρά». Μόνο που στα πατρικά Πωγωνίου βουνά και στα οικογενειακά μπετά τής Κυψέλης χώμα ευωδιαστό μαλακό δεν ευρίσκεται, στην μητρική πεδιάδα τής Ελευσίνας και στα κοινωνικά σίδερα των Αθηνών δένδρα λυγερόκορμα πράσινα και πουλιά ευτυχισμένα τραγουδιστά δεν υπάρχουν. (Γι' αυτό, μόνο στο «δικό μου» κυκλαδικό το νησί αναπαύθηκα, και δεν είναι τυχαίο ότι τούτο απέχει λιγοστά μίλια απ' την Κέρο.)
Ο Κλιντ Ήστγουντ στην αργυρή ωριμότητά του και η Μέρυλ Στρηπ στην χρυσή εκλαμπρότητά της παίρνουν κι απογειώνουν το φιλμ, ζωντανεύουν τούς βασανιζόμενους ήρωές του και κεντούν καλλιτεχνικά τον άθλο και συνάμα το άχθος ανθρώπινο. Εάν κι όποτε θέλω να καθαρίσω και να λιπάνω, να εξαγνίσω και να ελαφρύνω τούς κουρασμένους μου οφθαλμούς, βλέπω την ταινία ετούτη. Είτε μόνος είτε με την παρέα μου, είτε με bourbon και άφιλτρα, είτε με αγκαλιά και μυρωμένα μαλλιά μέσ' στα χέρια. Τέσσερα μάτια χωρισμένα και στην οθόνη επικολλητά, τέσσερα χέρια πλεγμένα απεγνωσμένα, τέσσερα πόδια τεντωμένα αναπαυμένα. (Και δύο μυαλά κοντινά μακρινά, πλήρη γνωστά, κενά κι άγνωστα, διψασμένα για άδειασμα και πεινασμένα για γέμισμα – ποτέ ο άνθρωπος δεν θα γίνει θεός, γιατί δεν χρειάζεται κιόλας. Αφού ήδη είναι.)
Δύο ατάκες-κουβέντες-διδαχές από αυτήν συγκρατώ και τις έχω ως mantra οδηγά στο μυαλό μου: 1/ "This kind of certainty comes just once in a lifetime" και 2/ "Don't lose us. Don't throw us away" λέει και τις δύο φορές ο τολμηρός-ερωτευμένος ανήρ, στην ορθώς-αμφιβάλλουσα γυνή, (κάποιου άλλου). Και η ταινία τελειώνει μέσα σ' εκείνην την επική-καταιγίδας-σκηνή, όπου ΟΛΗ η ΖΩΗ παίζεται η ιδία μέσα σε ΜΙΑ στιγμή... και πάντα νικά η ύβρις κι ανατροπή, το λάθος και το μοιραίο, το αδύνατο και απάνθρωπο ταυτοχρόνως.
Δεν θέλω άλλα να πω. Πήγα για ύπνο. Δεν είδα – αυτήν την φορά – όνειρα, παρά μόνον ότι ήμουν στην Iοwa, καθόμουν στην κουζίνα τής Meryl Streep και συζητούσα με τον Clint Eastwood. Για την ταινία ΤΟΥΣ φυσικά και το πώς δεν θα μπορούσε εκείνη άλλη ή καλύτερη να ήταν ποτέ της. Και μετά πήραμε οι τρεις τ' αυτοκίνητο και πήγαμε στην Roseman bridge, όπου έβγαλε απ' την καρρότσα τού ημιφορτηγού του ο Eastwood μια λήκυθο, την έδωσε στην Streep σιωπηλός και μαζί στάθηκαν στα ρέλια τής γέφυρας και την άδειασαν... στο Αιγαίο από κάτω!
Εγώ δεν ήμουν εκεί, δεν ήμουν αυτός, ήμουν οι στάχτες. Το μελτέμι με άρπαξε και στον αέρα με φιδογύρισε, με σκόρπισε και με διέλυσε, κάθε κόκκο μου τον απίθωσε στην κυματιστή υδάτινη επιφάνεια που τόσο αγάπησα κι ελπίζω ν' αποτελέσει την υπαρξιακή τήβεννο και αιώνιο σάβανό μου. (What a scene, what a dream, what a miracle this is.)
Η μαγεία σπάνια είναι αληθινή, μα η ευτυχία μία (1) μόνο φορά είναι ζωντανή κι εκκωφαντική, εκτυφλωτική κι αποστομωτική: όταν ζεις ΤΟ όνειρο και δεν σε νοιάζει εάν ΕΣΥ επιζήσεις.
Copyright © Ντάνης ΦΩΤΟΣ 2021