Για να γράψω τούτη την σελίδα, έκανα μια πρώτη, βασική και απολύτως απαραίτητη κίνηση: έβαλα στο player ένα cd των Lynyrd Skynyrd. Κι εκεί που ξεκίνησα να γράφω για V-2 μοτέρ και Μιλγουώκυ σάουντ ωστηρίων, ήταν τέτοια η φωνή του Τζόνυ Βαν Ζαντ που αληθινά επισκίασε και σχεδόν έσβησε όποια άλλη καλή ή κακή διάθεσή μου.
Και δεν μιλώ για τους Skynyrd του "Sweet Home Alabama", αλλά για τους Skynyrd του "Τhe Last Rebel". Κάτι έχουν τούτοι οι μουσικοί, κάτι έχει τούτη η μουσική, που δεν μπορείς να γράψεις για αμερικάνικη μοτοσυκλέτα αν δεν βάλεις αυτά τα σκληρά ακόρντα του Γκάρυ Ρόσινγκτον από 1959 Gibson Les Paul Standard. Σαν να είναι η ίδια η ψυχή της Αμερικής, αυτής της κατακαημένης χώρας που έχει κατακάψει συνάμα κάθε γωνιά-σχεδόν του καψαλισμένου πλανήτη μας, είτε με τις βόμβες της είτε με τα προϊόντα της, είτε με την τεχνολογία της είτε με την μουσική της. Και όμως. Τούτη η αμερικάνικη μουσική (του παρεξηγημένου Νότου λέω απαραιτήτως εγώ), είναι αξεδιάλυτη από την αμερικάνικη ψυχή (του μοναδικού Νότου συμπληρώνω απαραιτήτως εγώ).
Την πρώτη φορά που Αμερική και μοτοσυκλέτα ταυτίστηκαν στο μυαλό μου και μου κάνανε υπαρξιακό τατουάζ δεν ήταν όταν ο Έλβις Πρίσλεϋ καβάλησε μια Honda με την Αν Μάργκρετ πίσω του, αλλά στο Easy Rider των Πήτερ Φόντα και Ντένις Χόπερ. (Για τούτη την μνημειώδη ταινία, αν ξεκλέψω καμμιά δεκαριά χιλιάδες σπάταλα bytes εξτρά, τότε θα σας γράψω κάποια άγνωστα, ανεπανάληπτα όσο και μοναδικά πράγματα.) Και «έμεινα» από το πόσο έδενε η αμερικάνικη πραγματικότητα – και δένει απολύτως μέχρι σήμερα, τώρα – με την αμερικάνικη μοναδικότητα των Harley-Davidson.
Όταν έζησα στην Αμερική το 1979-81, εκεί κατάλαβα και σιγουρεύτηκα ότι στην χώρα εκείνη δεν ισχύει, καθώς δεν μπορεί να ισχύσει, ό,τι ισχύει στην δική μας Ευρώπη. Αφ' ενός το αυστηρότατο όριο των 55 μιλίων και αφ' ετέρου η ισχυρή προσωπικότητα του μυθικού American scenery and American way of living σού απαγορεύουν να βάλεις τα δέρματα και να πάρεις οτιδήποτε, από NSR 250 έως 1098 και ν' αρχίσεις να ξύνεις. Βλέπω μοτοδοκιμαστές σε αμερικάνικα περιοδικά να γέρνουνε όρθιοι και βάζω τα κλάματα, καθώς στην χώρα εκείνη, μοτοσυκλετικώς και οδηγικώς, "you can kiss your freedom good-bye". Αλλά ας τα αφήσουμε αυτά, αφού το θέμα μου είναι όχι μόνο η συγκεκριμένη εταιρεία, αλλά και η συγκεκριμένη μουσική που παράγεται από το συγκεκριμένο συγκρότημα. Καθώς και τα τρία έχουν να κάνουν με την συγκεκριμένη ψυχή που οπωσδήποτε τούτος ο ευλογημένος – όπως ο κάθε ένας – λαός διαθέτει. Και ψυχή λαού λέγεται το να φτιάχνεις κάτι και να το χαίρεσαι στο απολύτως κατάλληλο πλαίσιο μέσα. Απλά.
Τι εννοώ επιτέλους; Έχω δει Σαουδάραβα να καβαλά springer με κελεμπία και σανδάλι, και δεν θα πω τίποτα. Έχω δει Γιαπωνέζο να ρολάρει με panhead αυγουστιάτικα στην Μύκονο με τσόχινο καπέλο και δερματίνη κομπλέ, και δεν θα πω τίποτε άλλο. Έχω γράψει για Αθηναία να οδηγεί 883 στην Κηφισίας με σκουλαρίκια Cartier και καμπαρντίνα Burberry's, και δεν θα πω άλλη λέξη. Έχω γράψει για την Ελένη Πετρουλάκη να ποζάρει πάνω στο τιγρέ Sportster, και το πληκτρολόγιο έκαψα. Όμως.
Έχω δει Αμερικάνο χαρλεά να οδηγεί σοβαρός κι απλησίαστος χειροποίητο shovelhead, και μου σηκώθηκε η τρίχα. Έχω δει Αμερικάνο τροχονόμο να οδηγεί αδέκαστος Electra, και μου φύγαν τα τσίσα. Έχω δει Αμερικάνα bimbo να ποζάρει με Night Rod, και μου διέρρευσαν τα σπερματοζωάρια. Έχω δει Αμερικάνα Christian Gay activist να παρελαύνει με Road King, και μου τσιμεντώσανε τα μόλις προαναφερθέντα γραμμάρια. Τι θέλω να πω πάλι; Ξανά τίποτα. Βάλτε εσείς στο πιονεράκι ν' ακούσετε το "The Last Rebel" και ίσως καταλάβετε. Η ψυχή που τρέχει και ρέει μπητάτα κι ορμητικά μέσα απ' αυτά τα λαρύγγια και τα όργανα είναι η ίδια ολόιδια μ' εκείνη που ρέει απ' τα αμερικάνικα δικύλινδρα, χωρίς καμμία αλλαγή, μετατροπή ή παραλλαγή. Αν δεν συμφωνείτε, προσπαθήστε να τραγουδήσετε Πάριο ή Πλιάτσικα, Περίδη ή Μόνικα την ώρα που γυφτοσκεπαρνωτοί θα οδηγείτε ένα από τα γυαλιστερά προϊόντα του Μιλγουώκυ και να είστε σίγουροι ότι πάραυτα το τσίρκο Μεντράνο θα σας προσλάβει ως σόουμαν. (Κι αν όχι, η NASA στο λήμμα "UFO" θα βάλει την αφεντομουτσουνάρα σας.) Τέρμα και τελείωσε, αμερικάνικο σίδερο και αμερικάνικη μουσική πάνε πακέτο, "just like taxes and death " λέει κάποιος.
Οι Harley-Davidson δεν είναι μοτοσυκλέτες, είναι ΟΙ Harley-Davidson κύριοι, το έχω ξαναγράψει. Ναι, είναι κραυγαλέα-υπερτιμημένα-παλαιολιθικά δίκυκλα, μα εξαρτάται από πού και πώς τα κρίνετε, τα κοιτάτε. Παράδειγμα; Βάλτε τον Κάρολο της Αγγλίας να πουλήσει ραπανάκια στην λαϊκή, κι ο Βέγγος θα βάλει τα κλάματα. Βάλτε όμως τον ίδιο Κάρολο της Αγγλίας στις ιπποδρομίες του Άσκοτ να συνοδεύει την γιαγιούλα-μαμάκα του, και η Παξινού θα βάλει τα γέλια. Γιατί υπάρχει τούτο το μοναδικό heart's feeling and mind's touch που είναι αρμονικώς συνδεδεμένο και ταιριαστά ανεπανάληπτο καθότι είναι εσωτερικό, σιωπηλό μυστικό, άφαντο και απλώς άρρητο. Όπως κάθε πράγμα στον καιρό του (κι ο κολιός τον Αύγουστο), έτσι αποκλείεται οι Lynyrd Skynyrd ν' ανοίξουν πανηγύρι του Μάκη Χριστοδουλόπουλου στα Λιόσια. Συνεννοηθήκαμε; Καταλάβατε; Έγινα αντιληπτός;
Κάτι έκανε τούτους – αποκλειστικά – τους ανθρώπους να σχεδιάσουν τούτες τις μοτοσυκλέτες. Κάτι έκανε τούτους – αποκλειστικά – τους ανθρώπους να συνθέσουν τούτες τις νότες. Και κάτι αποκλειστικό έκανε τούτους, ανθρώπους και νότες, να δεθούν με τούτο τον ακατάλυτο και ανεπανάληπτο τρόπο, σιδερένια φτερά και νικελένιες φωνές να κραυγάζουν μπάσα οι μεν, βραχνά οι δε, τον ίδιο σκοπό τον ίδιο ήχο, το ίδιο τραγούδι, την ίδια ζωή. Γιατί αυτό ακριβώς εκφράζουν και τα δυο συγκεκριμένα, μοτοσυκλέτα και τραγούδι: μιαν άποψη κι επιθυμία ζωής, ένα όνειρο ζωής, μια ζωής λάμψη. "Born to Run" επιγράφεται το τελευταίο τραγούδι των Lynyrd Skynyrd και δεν θα μπορούσαν να είχαν εκφράσει καλύτερα μέταλλο και ήχο, σίδερο και νότα, ύλη και ψυχή, έθνος και πίστη, the good-old U. S. οf A. way.
Copyright © Ντάνης ΦΩΤΟΣ 2013